بررسی ساختار ژنتیکی ماهی ازون‌برون (Acipener stellatus pallas, 1771) در رودخانه‌های اورال، سفیدرود و گرگان‌رود به روش مولکولی میکروستلایت

چکیده بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت ماهی اوزون‌برون در شمال دریای خزر (رودخانه اورال) و جنوب دریای خزر (دهانه سفیدرود و گرگان‌رود) انجام شد. در کل 138 نمونه ماهی بالغ از این سه منطقه، جمع‌آوری شد. در مجموع از 15 جفت پرایمر میکروستلایت که برای تاس‌ماهی دریاچه (Acipenser fulvescens) و پارو پوزه‌ماهی (Scaphirhynchus platorynchus) طراحی شده بود، بر روی DNA ژنومی باله دمی ماهی ازون‌برون استفاده گردید. محاسبات ژنتیکی شامل فراوانی اللی، الل‌های اختصاصی، هتروزایگوسیتی مشاهده شده و قابل انتظار، تعادل هاردی- واینبرگ، میزان شباهت و فاصله ژنتیکی، شاخص RST،FST،جریان ژنی براساس آزمون AMOVA با استفاده از نرم‌افزار Biocapt و GenAlex انجام گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که 10 جفت از پرایمرها چندشکلی (پلی‌مورف) داشتند و 10 جایگاه ژنی تولید نمودند، 1 جفت تک‌شکل (مونومورف) و 4 جفت آن در طی واکنش PCR تکثیر نشدند. میانگین اللی محاسبه شده براساس الگوهای باندی چندشکلی، 7/12 (دامنه آن از 18-8 در هر لوکوس در مناطق) و همه مناطق دارای الل اختصاصی بودند. میانگین هتروزایگوسیتی قابل انتظار و مشاهده شده به‌ترتیب 855/0 و 651/0 در مناطق نمونه‌برداری به‌دست آمد. در بررسی تعادل هاردی واینبرگ (H-W) همه مناطق در بیش‌تر لوکوس‌ها خارج از تعادل بودند (001/0P≤). دامنه FST براساس آزمون AMOVA، 058/0-048/0 به‌دست آمد و بین مناطق نمونه‌برداری دارای اختلاف معنی‌دار بود (01/0>P). میانگین فاصله ژنتیکی براساس شاخص Nei (1972)، (08/0±)421/0 بین جمعیت‌ها محاسبه شد که نشان‌دهنده متمایز ژنتیکی بین جمعیت‌های مطالعه شده است. نتایج به‌دست آمده از این بررسی به همراه وجود اختلاف معنی‌دار RST بین مناطق نمونه‌برداری نشان‌دهنده وجود جمعیت‌های ژنتیکی متفاوت در دریای خزر می‌باشد.